نمونه هایی از آرایه مشاکله در قرآن

نویسندگان

اسماعیل تاجبش

هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

«مشاکله» آرایه ای مشهور در علم بدیع است. در این مقاله ده مورد از آیات قرآن کریم که در آنها این آرایه مجال ظهور یافته، بررسی و تحلیل و نظر مفسّران و قرآن پژوهان درباره آنها نقل و تبیین شده است. جان کلام این است که اسناد مقوله هایی از قبیل «ذهن» و «ضمیر» و «نَفْس» و «روح» و «استهـزاء» و «نسیان» و «مکر» و «رنگ آمیزی» و ... به ذات اقدس خداوند روا نیسـت و اگر در آیات قرآن آمده، از باب همشکل سازی و نظیره گویی و تقارن نحوی و بلاغی است که یکی از سبک های ادبی این کتاب مقدّس به شمار می آید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازکاوی آرایه مشاکله و نقش شناخت آن در تفسیر قرآن

فن "مشاکله" از آرایه‌های معنویِ بدیع و بر پایة همگونی است که بسیاری از نمونه‎های برجستة آن در میان کاوش­های قرآنی، ناشناخته یا کم‎شناخته مانده است. این پژوهش پس از بازخوانی تاریخچه و بازشناخت جایگاه مشاکله در علوم بلاغت ‎و بازتعریف گونه‎های آن، به شیوة توصیفی-تحلیلی، با نو‌خوانی آیات در پی یافتن نمونه‎های تازه و نغزِ این آرایه در قرآن رفته است. از آنجا که برخی قرآن‌پژوهان، دانش بدیع را تنها در زی...

متن کامل

بررسی نمونه¬هایی از انعکاس ایدئولوژی مترجمان در ترجمۀ قرآن

ترجمه، جریان مستقیمی نیست که در آن مترجم، بدون هیچ نوع دستکاری، متن مبداء را به متن مقصد برگرداند، بلکه در روند این انتقال مداخلاتی از سوی مترجم، در متن مبداء صورت می گیرد که در محصول نهایی آن- متن مقصد- قابل مشاهده است. اغلب این مداخلات، آگاهانه و ناآگاهانه تحت تاثیر ایدئولوژی های مترجمان، صورت می گیرد و در سطوح مختلف متن مقصد تجلی می یابد. هدف مقالة حاضر، بررسی تاثیر ایدئولوژی و نمود آن در تر...

متن کامل

نمونه‌هایی از آرایة مشاکله در قرآن

«مشاکله» آرایه‌ای مشهور در علم بدیع است. در این مقاله ده مورد از آیات قرآن کریم که در آنها این آرایه مجال ظهور یافته، بررسی و تحلیل و نظر مفسّران و قرآن‌پژوهان دربارة آنها نقل و تبیین شده است. جان کلام این است که اسناد مقوله‌هایی از قبیل «ذهن» و «ضمیر» و «نَفْس» و «روح» و «استهـزاء» و «نسیان» و «مکر» و «رنگ‌آمیزی» و ... به ذات اقدس خداوند روا نیسـت و اگر در آیات قرآن آمده، از باب همشکل‌سازی و نظیر...

متن کامل

بررسی نمونه هایی از انعکاس ایدئولوژی مترجمان در ترجمۀ قرآن

ترجمه، جریان مستقیمی نیست که در آن مترجم، بدون هیچ نوع دستکاری، متن مبداء را به متن مقصد برگرداند، بلکه در روند این انتقال مداخلاتی از سوی مترجم، در متن مبداء صورت می گیرد که در محصول نهایی آن- متن مقصد- قابل مشاهده است. اغلب این مداخلات، آگاهانه و ناآگاهانه تحت تاثیر ایدئولوژی های مترجمان، صورت می گیرد و در سطوح مختلف متن مقصد تجلی می یابد. هدف مقاله حاضر، بررسی تاثیر ایدئولوژی و نمود آن در تر...

متن کامل

بررسی زبان شناختی ساختار معنایی نمونه هایی از آیات قرآن بر پایه‌ی نظریه‌ی آمیختگی مفهومی

زﺑﺎن ﻗﺮآن از آﻏﺎز ﻧﺰول، تاکنون از جنبه های گوناگون ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ دینداران و دین پژوهان واقع شده است. در این جستار کوشیده ایم تا بر حسب توانایی های زبان قرآن که فراتر از قالب های سنتی و بلاغی گذشته است، آن را از حیث ساختار معنایی در چارچوب رویکرد شناختی آمیختگی مفهومی با تکیه بر نمونه هایی از آیات مورد بررسی قرار دهیم. در همین راستا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، داده های پژوهش به شیوه‌ی کتابخان...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
سراج منیر

جلد ۴، شماره ۱۱، صفحات ۴۳-۵۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023